donderdag 22 april 2010

Verzorgen of verwennen?

Tijdens mijn opleidingen tot kraamverzorgende en coach werd er stevig op gehamerd:
Ontneem een mens zijn verantwoordelijkheid niet.
Help alleen daar waar de ander hulp nodig heeft, maak de ander niet afhankelijker van je dan strikt noodzakelijk.
In de verzorging ligt het hospitalisatie-syndroom, met als kenmerken onder andere verlies van initiatief, aangeleerde hulpeloosheid en vervlakking van emoties op de loer.
Tijdens een coachingstraject verstoort het willen helpen van je coachee zijn of haar proces. Daarnaast kun je je rol als waarnemer en begeleider niet goed vervullen als je bezig bent met zorgen voor en oplossingen aandragen voor je coachee.

Willen helpen is een levensgrote valkuil.

Voor veel vrouwen is hun leven nog steeds doordrenkt met automatisch verzorgen en helpen, het overnemen van verantwoordelijkheid.
Een zondagochtend met mijn lief en bonuskind in het zwembad leverde bijvoorbeeld het volgende plaatje op; moeders 'wassen en drogen' hun kinderen van 8 jaar of ouder nog steeds, vaders staan gezellig naast dezelfde leeftijd kinderen terwijl ze beiden hun haren wassen of zich afdrogen en aankleden.
Maar het gaat verder, zit dieper.

Hoeveel vrouwen trekken zonder uitgebreide voorbereiding de deur achter zich dicht als ze een paar dagen weg gaan voor werk of privétijd met vriendinnen? Vol vertrouwen dat hun partner zorgt dat de achterblijvers te eten krijgen, op tijd op school en club aankomen, schone kleren hebben?
Om mij heen zie ik stapeltjes klaar gelegde kleren (voor kinderen én man), koelkasten vol voorgekookte maaltijden, lijstjes met draaiboeken.
Nu heb ik er niks op tegen om het de achterblijvers een beetje makkelijker te maken, zo kun je tenslotte vaker van huis als vrouw ;0). Wat ik wel zorgelijk vind, is de vanzelfsprekendheid waarop vrouwen voor mannen gaan zorgen als waren ze hun kinderen.
Ik betrap mijzelf regelmatig op me verantwoordelijk voelen voor het contact met de moeder van mijn lief, het overnemen van de planning rondom zijn zoon, het beheren van zijn agenda en portemonnee, het bepalen of zijn spijkerbroek in de was moet of niet... om vervolgens verontwaardigd te reageren als hij er van uit gaat dat ik de was en de sociale contacten bijhoud!

Volgens mij werken vrouwen door hun conditionering als verzorgster een vorm van hospitalisatie van hun mannen in stand. Dit patroon bestaat al eeuwen, het doorbreken kost dus tijd en energie. Mij lijkt het een goed idee als iederéén lessen krijgt over eigen verantwoordelijkheid en het hoe en wanneer van overnemen of helpen. Intussen oefen ik vlijtig door met de zaken laten bij wie ze horen.

Betekent dit nu dat ik niks meer voor een ander wil doen buiten de noodzakelijke hulp?
Zeker niet!

Een kraamvrouw wordt door mij verwend, de eerste week. Haar leven staat op z'n kop, nachtrust bestaat nauwelijks meer, hormonen en emoties gieren door haar lijf. Ze kan nog lang genoeg bewijzen dat ze alles zelf kan doen, de eerste 8 dagen krijgt ze ontbijt op bed, fris geurende schone lakens, fotoreportages van haar en haar kind, een bezoek-en-rusttijd-bewaakster, zo veel mogelijk quality-time met haar partner.
De verse vader verwen ik ook. Voor hem is deze periode net zo ingrijpend en vaak hangt hij er maar een beetje bij, alles lijkt te draaien om borstvoedingen, om moeder en kind. Moeder leert haar kind kennen terwijl hij druk is met aangifte doen, geboortekaartjes bestellen, familie informeren, luiers kopen. Hij krijgt dus ook ontbijt op bed, speciale vader-kind-tijd en middagrust. Daarnaast neem ik heel bewust een taak op me die niet in mijn pakket hoort; ik strijk zijn overhemden zodat hij met zijn vrouw kan praten.

Thuis strijk ik zelden. Ik vind het een vervelend klusje en mijn lief kan het beter en sneller.
Maar op dagen waarop hij het moeilijk heeft en ik oefen met het loslaten van mijn automatische neiging tot zorgen en helpen en overnemen, op die dagen strijk ik soms wel.
Als geschenk in de vorm van bewust een beetje verwennen.
.